March 19, 2024 Important news or anything!

Οι αρχαιολογικοί μας χώροι

Home / Τί θα δεις / Οι αρχαιολογικοί μας χώροι

Είναι πραγματικά σπάνια η συσσώρευση τόσο σπουδαίων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων σε μια περιοχή, στην οποία τα ιστορικά στοιχεία συνθέτουν μια τόσο σπάνια σε σπουδαιότητα διαδρομή!

Η Ανατολική Χαλκιδική προβάλει σήμερα την ιστορία της μέσα από τους αρχαιολογικούς της χώρους, τα μνημεία και τα μουσεία της:

  • Την ελληνιστική πόλη των Σταγείρων
  • Τη Μονή Ζυγού
  • Την περιοχή της χερσονήσου του Ξέρξη
  • Την Αρχαία Άκανθο
  • Το Ιερό της Αρχαίας Ουρανούπολης
  • Τα Σιδηροκαύσια
  • Το Κάστρο Νέπωσι στο Παλαιοχώρι

Επισκέψου τα σε κάθε ευκαιρία, ακολουθώντας τους υπάρχοντες αρχαιολογικούς περιπάτους, ή δημιουργώντας το δικό σου!

Η ελληνιστική πόλη των Σταγείρων

Είναι – σίγουρα – από τους πιο όμορφους τόπους που έχεις δει!

Χτισμένη πάνω στην κατάφυτη χερσόνησο «Λιοτόπι», 500 μέτρα νοτιο-ανατολικά της Ολυμπιάδας, καταλαμβάνει και τους δύο λόφους της μικρής χερσονήσου.

Η θέση της πόλης, που αποτελεί τη γενέτειρα του Αριστοτέλη, είναι καταπληκτική : με θέα τις αμέτρητες, πράσινες και λευκές παραλίες της Ολυμπιάδας είναι ένας από τους ιστορικά σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας.

 

Ιδρύθηκε το 655 π.Χ. από Ίωνες αποίκους της νήσου Άνδρου, ενώ λίγο αργότερα έφτασαν σε αυτήν και άποικοι από τη Χαλκίδα. Μετά τους περσικούς πολέμους τα Στάγειρα έγιναν μέλος της Α’ Αθηναϊκής Συμμαχίας, συνεισφέροντας στο κοινό ταμείο. Κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο και συγκεκριμένα το 424 π.Χ., η πόλη αποστάτησε από τους Αθηναίους και συμμάχησε με τους Σπαρτιάτες. Το γεγονός εξόργισε τους πρώτους, οι οποίοι έσπευσαν να την πολιορκήσουν, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Αργότερα τα Στάγειρα προσχώρησαν στο Κοινό των Χαλκιδέων. Το 349 π.Χ. η πόλη πολιορκήθηκε και στη συνέχεια υπέκυψε στο βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Β’, ο οποίος την κατέστρεψε ολοσχερώς για την επανιδρύσει λίγα χρόνια αργότερα, προς τιμήν του Αριστοτέλη. Φαίνεται όμως πως αυτή η καταστροφή σηματοδότησε την αρχή της παρακμής της πόλης. Έτσι, ο γεωγράφος Στράβων, που έζησε στα χρόνια του Χριστού, σημειώνει ότι στην εποχή του τα Στάγειρα ήταν ήδη ερειπωμένα.

Επισκέψου τα Αρχαία Στάγειρα!

Τόλμησε να χαθείς στα «αρχαιολογικά» μονοπάτια και στην πλούσια βλάστηση, να δεις όλα τα αρχαιολογικά ευρήματα στους δύο λόφους και – αν είναι καλοκαίρι – να τελειώσεις την επίσκεψη αυτή με κολύμπι στις παραλίες γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο!

Πραγματικά, πρόκειται για εμπειρία!

Η Μονή Ζυγού

Πρόκειται για την ανασκαφή της άλλοτε αγιορείτικης Μονής Ζυγού, που βρίσκεται 40 μέτρα έξω από τη σημερινή οριογραμμή του Αγίου Όρους – γνωστή σε όλους ως το μοναδικό αγιορείτικο μοναστήρι που μπορούν πλέον να επισκεφθούν γυναίκες!

Η πρώτη γνωστή αναφορά «του Ζυγού» στη χερσόνησο του Άθω προέρχεται από έγγραφο του 942.

 

Το 958 ο όσιος Αθανάσιος, ο μετέπειτα ιδρυτής της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας, πρωτοεμφανιζόμενος στον Άθω «γίνεται προς το Ζυγώ ούτω καλουμένω», όπου άρχισε την αθωνική άσκησή του, υποτασσόμενος σε γέροντα ασκητή της περιοχής.
Το 991 φαίνεται ότι είχε ιδρυθεί ήδη η Μονή Ζυγού, για την οποία η πρώτη σαφής μαρτυρία είναι μόλις του 996. Ήταν αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία.
Αν και κατά τον 11ο αιώνα η Μονή ήταν μία από τις σημαντικότερες αθωνικές μονές, το 1199 ήταν ήδη έρημη και παραχωρήθηκε ως μετόχι, από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ’ Άγγελο, στην επανασυσταθείσα, τότε, μονή του Χελανδαρίου. Γύρω στο 1206, φαίνεται ότι εγκαταστάθηκε στο κάστρο του Ζυγού ένας Φράγκος άρχοντας με τους στρατιώτες του, ο οποίος εξορμούσε από εκεί και λεηλατούσε το Άγιον Όρος, ώσπου, περί το 1211, με παρέμβαση του Πάπα της Ρώμης, εκδιώχθηκε από την περιοχή. Γι αυτόν το λόγο τα ερείπια της Μονής είναι γνωστά σήμερα ως «Φρακγόκαστρο».
Πρόκειται για το μοναδικό παράδειγμα μεγάλης αγιορείτικης μονής, της οποίας η δομή μπορεί να μελετηθεί χωρίς τα κωλύματα των μεταγενέστερων οικοδομικά φάσεων και της λατρευτικής χρήσεως. Επισημαίνεται ότι η εντός των τειχών επιφάνεια ανέρχεται στα 5,5 στρέμματα και τα τείχη ενισχύονται με 11 πύργους. Το κάστρο αποτελείται από 5, τουλάχιστον, οικοδομικές φάσεις – όλες παλαιότερες του 1211.

Το κείμενο είναι παρμένο από το booklet της 10ης εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, το οποίο θα σου δοθεί κατά τη διάρκεια της επίσκεψής σου σε αυτήν.

Επισκέψου λοιπόν τη Μονή Ζυγού!

Απέχει περίπου 1000 μέτρα από την Ουρανούπολη, αποτελεί το τέλος ενός χαρτογραφημένου αρχαιολογικού περιπάτου, που αρχίζει από τον Πύργο Προσφορίου της Ουρανούπολης, αλλά και σταθμό μιας υπέροχης, χαρτογραφημένης περιπατητικής και ποδηλατικής διαδρομής – του Προαθωνικού Περιπάτου.
Οι γυναίκες (που δεν μπορείτε να επισκεφθείτε αγιορείτικες μονές) θα κατανοήσετε πλήρως τη λειτουργία μιας Ιερής Μονής και οι άνδρες θα νιώσετε την ανάγκη πραγματοποίησης μιας προσκυνηματικής επίσκεψης στη μοναδική στον κόσμο μοναστική πολιτεία!
Λίγα μέτρα πιο πέρα από τη Μονή βρίσκονται τα χερσαία «σύνορα» του Αγίου Όρους. Ο διαχωριστικός τείχος, ο Αρσανάς της Μονής Χρωμίτσας, η πλούσια βλάστηση σε συνδυασμό με τα γαλήνια νερά του κόλπου του Αγίου Όρους, η ηρεμία και η γλυκιά ησυχία θα σας «βάλουν» αμέσως στο κατανυκτικό, αγιορείτικο κλίμα.

Μη χάσεις αυτήν την ευκαιρία!

(Τιμή εισιτηρίου 2€)       

Η αρχαία Άκανθος

Η Αρχαία Άκανθος βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά της Ακτής, της ανατολικής χερσονήσου της Χαλκιδικής, στη θέση της σημερινής Ιερισσού. Ο Θουκυδίδης την αναφέρει ως Άκανθο, ενώ ο Πλούταρχος ως μεικτή αποικία Ανδρίων και Χακλιδέων, που ιδρύθηκε στην «Ακτή του Δράκοντος», στη θέση προϋπάρχοντος πολιτισμού. Σύμφωνα με τον Ευσέβιο και τα αρχαιολογικά δεδομένα πιθανή χρονολογία ίδρυσής της είναι το 655 π.Χ.

arxaia-akanthos-SplashΟι οικονομικοί πόροι της προέρχονταν από τον ορυκτό και δασικό της πλούτο αλλά και τα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα που διακινούταν από το αξιόλογο λιμάνι της.

Η πρώιμη ιστορία δεν είναι γνωστή. Την ανάπτυξή της στην αρχαϊκή περίοδο αντανακλά η μεγάλη κυκλοφορία των νομισμάτων της, που αρχίζει γύρω στο 530 π.Χ. με έμβλημα το ταυροκτόνο λιοντάρι. Είναι γνωστοί τουλάχιστον 92 τύποι. Το πρώτο ιστορικό στοιχείο, ήδη από τα τέλη του 6ου αι. π.Χ., τη συσχετίζουν με τους περσικούς πολέμους. Ως ελεύθερη πόλη η Άκανθος αρχικά ήταν μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας και αργότερα της Σπαρτιατικής. Στις αρχές του 4ου αι. π.Χ., σε περίοδο μεγάλης ακμής, αντιτάχθηκε και δεν προσχώρησε ποτέ στη Χαλκιδική Συμμαχία. Το 348 π.Χ. κατακτήθηκε από τους Μακεδόνες χωρίς να καταστραφεί. Αργότερα ενσωματώθηκε στην περιοχή της Ουρανούπολης, η νέα πόλη που ιδρύθηκε στον ισθμό, ανάμεσα στο Στρυμονικό και στο Σιγγιτικό κόλπο, από τον Αλέξαρχο, τον αδελφό του Κασσάνδρου. Σύμφωνα με τον Λίβιο γύρω στο 200 π.Χ. η Άκανθος πολιορκήθηκε από τους Ρωμαίους, που αξιοποίησαν, όπως φαίνεται, τις φυσικές πηγές πλούτου και το λιμάνι της. Η ζωή της Ακάνθου συνεχίζεται σε όλη τη διάρκεια των βυζαντινών μέχρι τα νεότερα χρόνια.
Η αρχαία πόλη εκτείνεται σε γραφική λοφοσειρά, 600 μέτρα περίπου νοτιοανατολικά από τον οικισμό της Ιερισσού, όπου διατηρούνται λείψανα των τειχών, ένα εντυπωσιακό τμήμα της ακρόπολης, διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη και οικοδομικά απομεινάρια ελληνιστικών χρόνων. Στον ίδιο αρχαιολογικό χώρο σώζονται μία ερειπωμένη βυζαντινή εκκλησία και δύο μεταβυζαντινές.

Αφιέρωσε ένα απόγευμα γι αυτήν την επίσκεψη και μετά συνέχισε να ακολουθείς τον Ακάνθιο Περίπατο – μέχρι το Μαύρο Αλώνι.
Η είσοδος είναι ελεύθερη και ο περιβάλλον χώρος εκπληκτικός.
Η θέα στο ψαρολίμανο της Ιερισσού, στα παραδοσιακά καρνάγια και στον ομώνυμο κόλπο σας εγγυώνται ότι – εκτός από πολιτιστική ανάταση – θα νιώσετε ανάταση ψυχής!

Το Ιερό της Αρχαίας Ουρανούπολης

Ανάμεσα στο λιμάνι της Τρυπητής και στις χρυσές παραλίες του Ξηροποτάμου βρίσκονται τα ευρήματα του Ιερού της Αρχαίας Ουρανούπολης, που έχει διάρκεια ζωής από την αρχαϊκή ως την ελληνιστική εποχή και η ιστορία του συνδέεται με τις πόλεις Σάνη και Ουρανούπολη που ιδρύθηκε το 315 π.Χ. από τον Αλέξαρχο, τον αδελφό του βασιλιά της Μακεδονίας Κασσάνδρου. Στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. οι κάτοικοι της Σάνης έκτισαν το Ιερό εκτός των τειχών της πόλης. Όταν όμως ο Αλέξαρχος  ίδρυσε την Ουρανούπολη το τοποθέτησε μέσα σε αυτήν.
Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως σημαντικά ευρήματα:

  • έναν λιθοσωρό με ίχνη καύσης από τελετουργίες,
  • μαρμάρινα κεφάλια του Ήλιου,
  • ένα μαρμάρινο κεφάλι κοριτσιού,
  • ένα κτιστό θρανίο κατά μήκος του Ναού,
  • κλπ

Η βόλτα σου μέχρι το Ιερό της Αρχαίας Ουρανούπολης αποτελεί μέρος της περιπατητικής διαδρομής «του Ξέρξη», καθώς και αρχαιολογικό περίπατο σε μια περιοχή ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς, κατά μήκος του Αθωνικού Κόλπου, απέναντι ακριβώς από την Αμμουλιανή.
Μην παραλείψεις να τον πραγματοποιήσετε!
Θα σε ενθουσιάσει!

Τα Σιδηροκαύσια

Στα βόρεια της προαθωνικής χερσονήσου, τον 9ο μ.Χ. αιώνα αναπτύχθηκαν τα «Σιδηροκαύσια», που πήραν το όνομά τους από τα μεταλλευτικά κοιτάσματα που υπήρχαν στην περιοχή αλλά και από την εκμετάλλευσή τους, η οποία εντάθηκε από τα πρώτα κιόλας χρόνια της οθωμανικής κατάκτησης.

arxaiologikoi_xwroiΠιο συγκεκριμένα, σ’ όλα τα υψώματα του σημερινού οικισμού των Σταγείρων αναπτύχθηκε το φρουριακό συγκρότημα των «Σιδηροκαυσίων», το οποίο περιλαμβάνει τμήματα της οχύρωσης – κυρίως πύργους, ερείπια από οικίες και εργαστήρια, όπου γινόταν η εκμετάλλευση των μεταλλευμάτων.
Τα μεταλλεία των «Σιδηροκαυσίων» τελούσαν υπό τον έλεγχο του Σουλτάνου και αποτελούσαν (μαζί με τους οικισμούς) το «Κοινόν του Μαδεμίου», το οποίο έλεγχε η «Σύναξις» (Sabor). Πρόκειται για τα 20 ξακουστά «Μαδεμοχώρια», διοικούμενα από τον Μαδέμ-Αγά που συνέλεγε την ετήσια εισφορά προς την Υψηλή Πύλη.
Με το πέρασμα του χρόνου τα μεταλλεία παρήκμασαν, ώσπου κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, τα «Μαδεμοχώρια» συμμετείχαν στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας και υπέστησαν μεγάλες καταστροφές από τους Οθωμανούς. Τότε διαλύθηκε το «Κοινόν του Μαδεμίου».

Σήμερα θα δεις όλα αυτά τα ευρήματα μέσα στο Άλσος του Αριστοτέλη και στο ύψωμα απέναντι από αυτό! Αυτόματα θα περάσει μπροστά από τα μάτια σου η τοπική ιστορία των οθωμανικών χρόνων!

Είσοδος (στο άλσος του Αριστοτέλη) : 2 €

Το Κάστρο Νέπωσι

neposi-splashΣτην κορυφή ενός οχυρού λόφου, νότια του Παλαιοχωρίου, είναι κτισμένο ένα κάστρο, το «Καστέλλι», το μεγαλύτερο στη Χαλκιδική. Η μόνη σύνδεση του λόφου με το βουνό είναι ένα στενό απόκρημνο μονοπάτι. Βρέχεται από τρεις πλευρές από τον «παλαιοχωρινό λάκκο», βασικό παραπόταμο του Χαβρία, που ακούγεται βουερός στο βάθος χαράδρας 30 – 40 μέτρων. Περιβάλλεται σε μεγάλη ακτίνα από τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με οργιαστική βλάστηση. Το κάστρο καταλαμβάνει έκταση 15 στρεμμάτων και περιστοιχίζεται από τείχος μήκους 800 – 1000 μέτρων περίπου και ύψους 4 – 5 μέτρων. Το τείχος φαίνεται να έχει τρεις οικοδομικές φάσεις, που ξεχωρίζουν στο ύψος και δείχνουν πόσες φορές ανακατασκευάσθηκε μετά από καταστροφές. Κτίσθηκε κατά τον 5ο μ.Χ. αιώνα σε θέση κατοικημένη τουλάχιστον από το 1500 π.χ.. Το κάστρο έπαθε σοβαρές ζημιές, ίσως κατά τον 6ο αιώνα οπότε και εγκαταλείφθηκε.

Τόλμησε μία εξερευνητική περιήγηση στο Κάστρο Νέπωσι!

Θα νιώσεις τη μαγεία μιας πραγματικής αρχαιολογικής περιπλάνησης!

Contact Us

We're not around right now. But you can send us an email and we'll get back to you, asap.